วันตรุษจีน ถือเป็นเทศกาลที่ชาวจีน หรือชาวไทยเชื้อสายจีนทุกคนให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก โดยเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบทอดกันมาที่จะมีการไหว้บรรพบุรุษ และเฉลิมฉลองให้กับวันขึ้นปีใหม่ เป็นจุดเริ่มต้นของการนำพาสิ่งดี ๆ เข้ามาในชีวิต
หลักธรรมเนียมปฏิบัติการจัดโต๊ะ
หลายคนอาจจะยังไม่ทราบวิธีการจัดโต๊ะว่า บนโต๊ะไหว้เจ้าวันตรุษจีนแต่ละจุดนั้น เราจะต้องวางอะไรไว้ตรงจุดไหนบ้าง แต่ละอย่างมีความหมาย และความสำคัญอย่างไรบ้าง วันนี้ดูโฮมไกด์เรามีลำดับขั้นตอนต่าง ๆ มาฝาก ทำตามนี้ปังทั้งปี
โดยเครื่องเซ่นไหว้จะประกอบไปด้วย
- เครื่องสักการะเทพเจ้ากิมฮวย ผ้าแพรแดง และธูปสำหรับไหว้ เพื่อเสริมความเป็นมงคลให้แก่ผู้ไหว้ ซึ่งคนจีนยังถือว่า เหมือนเป็นการแต่งองค์ทรงเครื่องให้แด่เทพเจ้าก่อนกลับขึ้นสวรรค์
- ของคาว ซาแซ (เนื้อสัตว์ 3 – 5 ชนิด) ประกอบด้วย หมูสามชั้นต้ม ไก่ต้ม เป็ดต้ม ปลา และตับ
- ขนม
- ผลไม้มงคล
- เครื่องดื่ม น้ำชา และเหล้าจีน 5 ที่
- กระดาษเงินกระดาษทอง ตามความเชื่อของชาวจีนที่ว่า เมื่อเราไหว้สิ่งใดกับเทพเจ้าไป จะได้รับสิ่งนั้นกลับคืนมา กระดาษเงินกระดาษทองจึงใช้เป็นเครื่องเซ่นไหว้เพื่อให้ผู้ไหว้มีเงินทองไหลกลับมาสู่ตนนั่นเอง
โดยเครื่องเซ่นไหว้จะประกอบไปด้วย
- จุดที่ 1 จัดวางโต๊ะไหว้ไว้บริเวณด้านหน้าเทวรูป หรือแท่นบูชา
- จุดที่ 2 กระถางธูปให้วางไว้หน้าแท่นบูชา หรือเทวรูป เพราะถือว่า เป็นสิ่งสำคัญที่สุด
- จุดที่ 3 วางเชิงเทียน และแจกันดอกไม้ ขนาบข้างซ้าย และขวาของกระถางธูป เป็นสัญลักษณ์แทน ความสว่างไสว และความเจริญงอกงาม
- จุดที่ 4 แถวถัดมาจะเป็นข้าว ส่วนใหญ่จะไหว้จำนวน 5 หรือ 3 ถ้วย โดยต้องตักข้าวให้พูนถ้วย เพื่อ แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์
- จุดที่ 5 เมื่อวางข้าวแล้ว ให้วางถ้วยน้ำชา หรือถ้วยเหล้าเป็นแถวถัดไป
- จุดที่ 6 ให้วางถ้วยน้ำดื่มในแถวถัดออกมาจากถ้วยน้ำชา
- จุดที่ 7 วางของคาว เรียกว่า “ ซาแซ ” เครื่องเซ่นไหว้ 3 อย่าง หรือ “ โหวงแซ ” เครื่องเซ่นไหว้ 5 อย่าง
- จุดที่ 8 วางของหวาน หรือผลไม้
- จุดที่ 9 ขั้นตอนสุดท้ายให้วางกระดาษเงิน กระดาษทอง ไว้บนโต๊ะไหว้
ของไหว้มงคล หมวดเนื้อสัตว์
- ปลา
“ ปลา ” เป็นหนึ่งในของไหว้ในชุดของไหว้ 5 อย่าง หรือ “โหงวแซ” ปลาในภาษาจีนแต้จิ๋วนั้นเรียกว่า “ฮื้อ” ซึ่งพ้องกับวลีมงคล “อู่ ฮื้อ อู่ ชื้ง” แปลว่า เหลือกินเหลือใช้ การไหว้ด้วยปลาจึงสื่อว่า ให้มีเงินทอง มีทรัพย์สมบัติเหลือกินเหลือใช้ หากเป็นปลาตัวใหญ่จะเปรียบเสมือนเป็นการส่งเสริมความเหลือกินเหลือใช้ให้อยู่ไปทั้งปีไม่รู้จบ
- หมู
“ หมู ” เป็นหนึ่งในของไหว้หลักทั้งในชุดของไหว้ 3 ชนิดอย่าง “ซาแซ” และ 5 ชนิดอย่าง “โหงวแซ” โดยในความเชื่อของคนจีน หมูเป็นตัวแทนของความอุดมสมบูรณ์ อยู่ดีกินดี ความมั่งคั่ง ร่ำรวย โดยนิยมนำไปทำเมนู (หัวหมูต้ม หมูสามชั้นต้ม หมูกรอบ)
- ไก่
“ ไก่ ” ถือเป็นเมนูของไหว้สำคัญที่ขาดไม่ได้ เพราะเป็นตัวแทนของความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ความสง่างาม และยศถาบรรดาศักดิ์ ตรงต่อเวลา การรู้งานรู้การ อีกทั้งในส่วนของเครื่องใน “ตับ” ก็เป็นหนึ่งในของที่นิยมนำมาไหว้ โดยนิยมนำไก่ไปทำเมนู (ไก่ต้ม ไก่แช่เหล้า ไก่ทอด)
- เป็ด
“ เป็ด ” ถือเป็นหนึ่งในของไหว้มงคลใน วันตรุษจีน โดยมีอยู่เป็นหลักทั้งในชุดของไหว้แบบ “ซาแซ” และ “โหงวแซ” สื่อถึงความบริสุทธิ์ ความสะอาด ความมั่งคั่ง และเก่งรอบด้านเหมือนกับเป็ดที่สามารถว่ายน้ำได้ และยังบินได้อีกด้วยอยู่ได้ทั้งบนบก และในน้ำการไหว้นิยมไหว้กันทั้งตัว เช่น เดียวกับไก่ โดยนิยมนำเป็ดไปทำเมนู (เป็ดพะโล้ เป็ดปักกิ่ง)
ของไหว้มงคล หมวดผลไม้
ผลไม้เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ขาดไปไม่ได้เมื่อต้องจัดโต๊ะไหว้เจ้า และไหว้บรรพบุรุษ ผลไม้มงคลที่มีความหมายไพเราะ และสื่อถึงสิ่งดี ๆ ซึ่งนอกจากจะต้องเตรียมให้ถูกชนิดแล้ว เรื่องของความสดใหม่ก็เป็นอีกสิ่งที่จะละเลยไม่ได้ เพราะการไหว้ผลไม้สดใหม่ก็เหมือนการอวยพรให้ตัวเอง และครอบครัว ให้มีแต่ความสดใสตลอดปี
- ส้ม
เป็นมงคล เงินทอง นอกจากนี้ยังหมายถึงความโชคดีจะได้พบแต่สิ่งดี ๆ ซึ่งควรใช้เป็นส้มเปลือกสีทอง หรือสีส้มเท่านั้น สำหรับการไหว้เทพเจ้าให้ใช้ส้ม 4 - 5 ลูก โดยวาง 3 - 4 ลูกเป็นฐานแล้วซ้อนอีก 1 ลูกให้คล้ายภูเขาทอง ( กิมซัว )
- สาลี่
สาลี่เป็นผลไม้ธาตุเย็นทานแล้วให้ความรู้สึกสดชื่นสามารถดับร้อน และแก้ร้อนในได้เป็นอย่างดีมีความเชื่อว่าจะทำให้ครอบครัวมีโชคลาภพบเจอแต่สิ่งที่ดีทำให้เงินทองไหลมาเทมาเหมือนสีทองของลูกสาลี่
- กล้วย
กล้วยมีลักษณะเป็นเครือ สื่อถึงครอบครัวที่เจริญงอกงาม มีลูกหลานเต็มบ้านไว้สืบสกุล อีกทั้งยังมีสีเหลืองทอง ซึ่งเป็นสีแห่งความร่ำรวย และมั่งมีอีกด้วย นิยมใช้กล้วยหอมทองทั้งหวีจัดชุดผลไม้ไหว้ตรุษจีน เพราะลูกใหญ่ และมีผิวสวยงาม หากซื้อล่วงหน้าควรเลือกหวีที่ยังมีสีเขียวอยู่ เพื่อไม่ให้งอมจนเกินไปในวันไหว้
- ทับทิม
สีแดงของทับทิมเป็นสีแห่งความเฮง โชคดี ร่ำรวย ให้ครอบครัวมีความอบอุ่น ไม่มีการขัดแย้งบาดหมางกันในครอบครัว พี่น้องรักใคร่สามัคคีช่วยเหลือซึ่งกัน และกัน คนจีนนิยมผ่าทับทิม 1 ลูก แล้วแบ่งให้ครบทุกคนในบ้าน เป็นกุศโลบายในการแบ่งปันเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ในหมู่เครือญาติพี่น้องอีกด้วย และเชื่อกันว่า ทับทิมจะช่วยเรื่องความรักความสามัคคีในครอบครัว
- แอปเปิล
เป็นผลไม้ที่นิยมในการนำมาเป็นของไหว้นอกจากสีแดงที่เป็นสีแห่งความมงคลของชาวจีนแล้ว ยังมีความเชื่อกันว่า จะช่วยปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ออกไป และส่งผลให้ร่างกายมีสุขภาพที่สมบูรณ์แข็งแรง
ของไหว้มงคล หมวดขนม
- ขนมสาลี่ หมายถึง รุ่งเรือง เฟื่องฟู
- ขนมไข่ หมายถึง ความเจริญเติบโต
- ขนมถ้วยฟู หมายถึง สื่อถึงการเจริญงอกงาม ความเจริญรุ่งเรือง เฟื่องฟู
- ซาลาเปาไส้ต่าง ๆ หมายถึง ห่อโชค ห่อเงิน ห่อทอง
- จันอับ (จั๋งอั๊บ) หมายถึง ปิ่นโต หมายถึงความหวานที่เพิ่มพูน มีความสุขตลอดไป ใช้ไหว้เจ้าได้ทุกประเภท ประกอบด้วยขนม 5 อย่าง คือ เต้ายิ้งปัง คือ ขนมถั่วตัด , มั่วปัง คือ ขนมงาตัด , ซกซา คือ ถั่วเคลือบน้ำตาล, กวยแฉะ คือ ฟักเชื่อม และโหงวจ๊งปัง คือ ขนมข้าวพอง
สรุป
เป็นอย่างไรกันบ้างครับข้อมูลที่ ดูโฮมไกด์ นำมาเสนอเพื่อน ๆ สำหรับใครที่กำลังเตรียมวางแผนหาซื้อของไหว้ในวันจ่าย สำหรับเทศกาลตรุษจีนที่กำลังจะมาถึง เหล่านี้คือเนื้อสัตว์ที่ทุกบ้านมักนำมาใช้ในการไหว้สำหรับเทศกาลตรุษจีน เพื่อมาเสริมความเป็นสิริมงคลนั่นเอง